Η παραβολή του Κυρίου, που ακούσαμε στο σημερνό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, ίσως είναι η πιο επίκαιρη στη σύγχρονη πραγματικότητα. Ένας άνθρωπος που είχε μεγάλη σοδειά από αγροτικά προϊόντα, προβληματίζεται μονολογώντας: «τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τούς καρπούς μου». Δεν περνάει καθόλου από το μυαλό του ότι όλα είναι δώρα του Θεού και ότι αυτός είναι διαχειριστής και οικονόμος τους, ούτε και ότι θα πρέπει να διαχειριστεί τα πλούτη του σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Η μόνη σκέψη του είναι πως θα διασφαλίσει τα έσοδά του. Δεν τον απασχολεί ότι υπάρχουν γύρω του φτωχοί άνθρωποι που δεν έχουν να φάνε, και ξεχνάει πως θα μπορούσε εύκολα να βοηθήσει κάποιους. Το ενδιαφέρον του επικεντρώνεται στον εαυτό του, «τί ποιήσω… ποῦ συνάξω τούς καρπούς μου;». Και βρίσκει την πιο συμφέρουσα, κατά την κρίση του, λύση. «Τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τάς ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω». Θα γκρεμίσω τις αποθήκες μου και θα οικοδομήσω μεγαλύτερες.
Αφού με τη σκέψη του δίνει λύση στο πρόβλημα που τον απασχολεί, ηρεμεί. Είναι ευχαριστημένος και κάνει σχέδια μακροχρόνιας καλοπέρασης, «καί ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Νομίζει ότι η επάρκεια των υλικών αγαθών θα του προσφέρει για πολλά χρόνια απολαύσεις και ευτυχία. Δεν έχει συνειδητοποιήσει πως το μέλλον είναι άγνωστο, και ότι όλα βρίσκονται στα χέρια του Θεού. Γι’ αυτόν, η ασφάλειά του είναι τα υλικά αγαθά. Είναι ο θεός του, που θα του προσφέρει ευτυχία και άνεση «εις έτη πολλά».
Μέσα σ’ αυτή την ονειροπόλησή του, ακούγεται η φωνή του Θεού, «ἄφρων, ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ· ἃ δέ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;». Ο πλούσιος χαρακτηρίζεται σαν «άφρων», ανόητος δηλαδή. Στην Αγία Γραφή άφρων είναι όποιος απορρίπτει τον Θεό και το θέλημά Του. Στους ψαλμούς διαβάζουμε «εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός». Αντίθετα φρόνιμος και σοφός θεωρείται όποιος πιστεύει στον Θεό, τηρεί το θέλημά Του, και φροντίζει για την αιώνια ζωή. Ο πλούσιος της παραβολής μας είναι άφρων, γιατί στήριξε όλη την ελπίδα του στα επίγεια αγαθά. Αυτά όμως, τώρα που βρίσκεται στο κατώφλι του θανάτου, «ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ», δεν μπορούν να τον σώσουν.
Σε τελευταία ανάλυση, ακόμα και αν δεν το καταλαβαίνουμε, είναι ειδωλολατρία το να βάζουμε στη θέση του ζωντανού Θεού άλλα πρόσκαιρα και φθαρτά πράγματα. Συνήθως αυτό το κάνουμε με τα χρήματα και τα περιουσιακά στοιχεία γενικά, ενδεχομένως όμως μπορεί γίνει το επίκεντρο της ζωής μας ένα πολιτικό κόμμα, μία ποδοσφαιρική ομάδα, μία πολιτική ή φιλοσοφική ιδέα κ.α. Αρκετοί άνθρωποι γύρω μας είναι ειδωλολάτρες, γιατί ενώ λένε ότι δεν πιστεύουν στην ύπαρξη του Θεού, ή έχουν μία αδύναμη και τυπική θρησκευτικότητα, είναι προσηλωμένοι σε κάποιο από τα παραπάνω «είδωλα», τα οποία αντιμετωπίζουν με θρησκευτική ευλάβεια και τα αφήνουν να κατευθύνουν τη ζωή τους. Αυτά όμως δεν μπορούν να τους δώσουν απαντήσεις στα μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα, ούτε και να τους απαλλάξουν από το άγχος του θανάτου. Ο μόνος αληθινός Θεός, ο δημιουργός και ζωοποιός των πάντων, αυτός που τρέφει «τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ», και στολίζει «τά κρίνα τοῦ ἀγροῦ», είναι ο Χριστός, ο Κύριος της ζωής και του θανάτου. Αυτός που για χάρη μας πέθανε πάνω στο Σταυρό και αναστήθηκε, χαρίζοντας την ανάσταση σε όλους τους ανθρώπους.
Ο σύγχρονος, συγκαλυμμένος, ειδωλολάτρης θα βρεθεί σε πολύ μεγάλη και δυσάρεστη έκπληξη κατά την ώρα του θανάτου, όταν τα είδωλά του δεν θα μπορούν να του προσφέρουν καμία βοήθεια, αλλά τότε θα είναι πλέον αργά. Αυτή είναι η κατάληξη όποιου δεν στηρίζεται στο Θεό, μας λέει τελειώνοντας η σημερινή παραβολή. «Οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ, καί μή εἰς Θεόν πλουτῶν».
Ο πραγματικά πιστός άνθρωπος έχει εναποθέσει την εμπιστοσύνη του στον Θεό. Γνωρίζει ότι χρειάζονται και τα υλικά αγαθά, αλλά δεν τα απολυτοποιεί. Είναι το μέσο και όχι ο σκοπός της ζωής μας και μας προσφέρουν κάποια άνεση, αλλά δεν μας δίνουν καμία ουσιαστική λύτρωση και ασφάλεια. Ο Θεός, μας τα έδωσε για να τα χρησιμοποιούμε και για τον εαυτό μας, αλλά και για τους άλλους που έχουν ανάγκη. Πολύ όμορφα και ξεκάθαρα μας το δηλώνει ο Χριστός, αυτό στην επί του όρους ομιλία: «γνωρίζει ο ουράνιος πατέρας σας ότι τα χρειάζεστε όλα αυτά. Να αναζητάτε όμως πρώτα τη βασιλεία του Θεού και την δικαιοσύνη Του και όλα τα υπόλοιπα θα προστεθούν στη ζωή σας». (Μτ.6,32-33). Αμήν.
Αφού με τη σκέψη του δίνει λύση στο πρόβλημα που τον απασχολεί, ηρεμεί. Είναι ευχαριστημένος και κάνει σχέδια μακροχρόνιας καλοπέρασης, «καί ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Νομίζει ότι η επάρκεια των υλικών αγαθών θα του προσφέρει για πολλά χρόνια απολαύσεις και ευτυχία. Δεν έχει συνειδητοποιήσει πως το μέλλον είναι άγνωστο, και ότι όλα βρίσκονται στα χέρια του Θεού. Γι’ αυτόν, η ασφάλειά του είναι τα υλικά αγαθά. Είναι ο θεός του, που θα του προσφέρει ευτυχία και άνεση «εις έτη πολλά».
Μέσα σ’ αυτή την ονειροπόλησή του, ακούγεται η φωνή του Θεού, «ἄφρων, ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ· ἃ δέ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;». Ο πλούσιος χαρακτηρίζεται σαν «άφρων», ανόητος δηλαδή. Στην Αγία Γραφή άφρων είναι όποιος απορρίπτει τον Θεό και το θέλημά Του. Στους ψαλμούς διαβάζουμε «εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός». Αντίθετα φρόνιμος και σοφός θεωρείται όποιος πιστεύει στον Θεό, τηρεί το θέλημά Του, και φροντίζει για την αιώνια ζωή. Ο πλούσιος της παραβολής μας είναι άφρων, γιατί στήριξε όλη την ελπίδα του στα επίγεια αγαθά. Αυτά όμως, τώρα που βρίσκεται στο κατώφλι του θανάτου, «ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ», δεν μπορούν να τον σώσουν.
Σε τελευταία ανάλυση, ακόμα και αν δεν το καταλαβαίνουμε, είναι ειδωλολατρία το να βάζουμε στη θέση του ζωντανού Θεού άλλα πρόσκαιρα και φθαρτά πράγματα. Συνήθως αυτό το κάνουμε με τα χρήματα και τα περιουσιακά στοιχεία γενικά, ενδεχομένως όμως μπορεί γίνει το επίκεντρο της ζωής μας ένα πολιτικό κόμμα, μία ποδοσφαιρική ομάδα, μία πολιτική ή φιλοσοφική ιδέα κ.α. Αρκετοί άνθρωποι γύρω μας είναι ειδωλολάτρες, γιατί ενώ λένε ότι δεν πιστεύουν στην ύπαρξη του Θεού, ή έχουν μία αδύναμη και τυπική θρησκευτικότητα, είναι προσηλωμένοι σε κάποιο από τα παραπάνω «είδωλα», τα οποία αντιμετωπίζουν με θρησκευτική ευλάβεια και τα αφήνουν να κατευθύνουν τη ζωή τους. Αυτά όμως δεν μπορούν να τους δώσουν απαντήσεις στα μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα, ούτε και να τους απαλλάξουν από το άγχος του θανάτου. Ο μόνος αληθινός Θεός, ο δημιουργός και ζωοποιός των πάντων, αυτός που τρέφει «τά πετεινά τοῦ οὐρανοῦ», και στολίζει «τά κρίνα τοῦ ἀγροῦ», είναι ο Χριστός, ο Κύριος της ζωής και του θανάτου. Αυτός που για χάρη μας πέθανε πάνω στο Σταυρό και αναστήθηκε, χαρίζοντας την ανάσταση σε όλους τους ανθρώπους.
Ο σύγχρονος, συγκαλυμμένος, ειδωλολάτρης θα βρεθεί σε πολύ μεγάλη και δυσάρεστη έκπληξη κατά την ώρα του θανάτου, όταν τα είδωλά του δεν θα μπορούν να του προσφέρουν καμία βοήθεια, αλλά τότε θα είναι πλέον αργά. Αυτή είναι η κατάληξη όποιου δεν στηρίζεται στο Θεό, μας λέει τελειώνοντας η σημερινή παραβολή. «Οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ, καί μή εἰς Θεόν πλουτῶν».
Ο πραγματικά πιστός άνθρωπος έχει εναποθέσει την εμπιστοσύνη του στον Θεό. Γνωρίζει ότι χρειάζονται και τα υλικά αγαθά, αλλά δεν τα απολυτοποιεί. Είναι το μέσο και όχι ο σκοπός της ζωής μας και μας προσφέρουν κάποια άνεση, αλλά δεν μας δίνουν καμία ουσιαστική λύτρωση και ασφάλεια. Ο Θεός, μας τα έδωσε για να τα χρησιμοποιούμε και για τον εαυτό μας, αλλά και για τους άλλους που έχουν ανάγκη. Πολύ όμορφα και ξεκάθαρα μας το δηλώνει ο Χριστός, αυτό στην επί του όρους ομιλία: «γνωρίζει ο ουράνιος πατέρας σας ότι τα χρειάζεστε όλα αυτά. Να αναζητάτε όμως πρώτα τη βασιλεία του Θεού και την δικαιοσύνη Του και όλα τα υπόλοιπα θα προστεθούν στη ζωή σας». (Μτ.6,32-33). Αμήν.
Γραπτό κήρυγμα Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας/22-11-2020
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου