ΠΑΤΗΣΤΕ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΞΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΜΑΣ!

Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2025

Το Προφητικό Βιβλίο του Δανιήλ


Στις 17 Δεκεμβρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Προφήτου Δανιήλ, ενός από τους ενδοξότερους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Μαζί του εορτάζουν και οι Άγιοι Τρεις Παίδες, Ανανίας, Αζαρίας και Μισαήλ, που έζησαν τον ίδιο καιρό στη Βαβυλώνα. Ο Δανιήλ υπήρξε παράδειγμα προσευχής και εμπιστοσύνης στον Θεό, ακόμη και μέσα σε ξένη και ειδωλολατρική χώρα.

Ο Δανιήλ έζησε τον 6ο αιώνα π.Χ., στην περίοδο της Βαβυλωνιακής αιχμαλωσίας. Από νεαρή ηλικία οδηγήθηκε αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα, όπου υπηρέτησε σε υψηλές διοικητικές θέσεις κοντά στους βασιλείς Ναβουχοδονόσορα, Βαλτάσαρ, Δαρείο του Μήδου και Κύρο του Πέρσου.

Το βιβλίο που φέρει το όνομά του είναι δίγλωσσο, γραμμένο εξ αρχής σε εβραϊκά και αραμαϊκά, όπως αποδεικνύουν τα αρχαιότερα χειρόγραφα. Τα εβραϊκά τμήματα (κεφ. 1 και 8–12) αφορούν κυρίως την πίστη και το μέλλον του Ισραήλ, ενώ τα αραμαϊκά (κεφ. 2–7) σχετίζονται με την παρουσία του Δανιήλ στην αυλή των βασιλέων και έχουν οικουμενικό χαρακτήρα.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία αναγνωρίζει ως κανονικό όλο το βιβλίο, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών προσθηκών που σώζονται στη μετάφραση των Εβδομήκοντα:
τον Ύμνο των Τριών Παίδων,
την Ιστορία της Σωσάννας,
και τον Βήλ και Δράκοντα.

Οι τρεις αυτές διηγήσεις δεν υπήρχαν στο εβραϊκό πρωτότυπο αλλά γράφτηκαν εξαρχής στα Ελληνικά από ιουδαίους συγγραφείς της ελληνιστικής εποχής και ενσωματώθηκαν στη Μετάφραση των Εβδομήκοντα. Επιβίωσαν στη χρήση της αρχαίας Εκκλησίας, γι’ αυτό και θεωρούνται μέρος του Κανόνα.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δέχεται επίσης αυτές τις ελληνικές προσθήκες ως κανονικές.
Αντίθετα, οι Προτεστάντες περιλαμβάνουν μόνο τα εβραϊκά κεφάλαια (1–12), θεωρώντας τα ελληνικά δευτεροκανονικά.
Ο Εβραϊκός Κανόνας (Τανάκ) τοποθετεί τον Δανιήλ στα Γραπτά (Κετουβίμ) και όχι στους Προφήτες, δίνοντάς του χαρακτήρα σοφιολογικό και αποκαλυπτικό μάλλον παρά προφητικό.

Η Ορθόδοξη Παράδοση βλέπει στον Δανιήλ έναν προφήτη φωτισμένο από το Άγιο Πνεύμα, που προλέγει με σαφήνεια τον ερχομό του Χριστού. Κεντρική θέση κατέχει η προφητεία των “Εβδομήκοντα Εβδομάδων” (Δαν. 9, 24–27). Σύμφωνα με την ερμηνεία των Πατέρων —όπως του αγίου Ιππολύτου Ρώμης και του αγίου Ιερωνύμου— οι «εβδομάδες» αυτές οδηγούν χρονικά στην εποχή της ενανθρωπήσεως και της δημόσιας δράσης του Ιησού Χριστού.

Η προφητεία αναφέρει: «καὶ μετὰ τὰς ἑβδομάδας τὰς ἑξηκονταδύο ἐξολοθρευθήσεται χρῖσμα, καὶ κρίμα οὐκ ἔστιν ἐν αὐτῷ· καὶ τὴν πόλιν καὶ τὸ ἅγιον διαφθερεῖ σὺν τῷ ἡγουμένῳ τῷ ἐρχομένῳ καὶ ἐκκοπήσονται ἐν κατακλυσμῷ, καὶ ἕως τέλους πολέμου συντετμημένου τάξει ἀφανισμοῖς», δηλαδή μιλά για τον πάσχοντα Μεσσία, ο οποίος θα καταργήσει την αμαρτία και θα θεμελιώσει την αιώνια δικαιοσύνη. Επίσης, τα οράματα του «Υιού του Ανθρώπου» (Δαν. 7,13–14) προαναγγέλλουν τον Χριστό και τη βασιλεία Του, η οποία δεν θα έχει τέλος.

Πέρα από την προφητεία των Εβδομήκοντα Εβδομάδων, το βιβλίο περιλαμβάνει και άλλες μεγάλες αποκαλυπτικές οράσεις:
  Το Όραμα του Αγάλματος (Δαν. 2): Προφητεύει τη διαδοχή των μεγάλων αυτοκρατοριών, από τη Βαβυλωνιακή έως τη Ρωμαϊκή, και καταλήγει στη γέννηση της αιώνιας βασιλείας του Θεού, που συμβολίζεται από το λίθο που συντρίβει το άγαλμα.
  Τα Τέσσερα Θηρία (Δαν. 7): Τέσσερις αυτοκρατορίες εμφανίζονται ως θηρία που τελικά υποτάσσονται στην εξουσία του «Υιού του Ανθρώπου».
Ο Κριός και ο Τράγος (Δαν. 8): Συμβολική απεικόνιση των Μήδων-Περσών και των Ελλήνων, προφητεύοντας τον Αντίοχο Δ΄ και την βεβήλωση του Ναού.
  Το Βδέλυγμα της Ερημώσεως (Δαν. 11–12): Περιγραφή των μελλόντων δεινών, ιστορικά και εσχατολογικά. Η προφητεία εμφανίζεται στους λόγους του Χριστού στα Ευαγγέλια (Ματθ. 24,15· Μάρκ. 13,14· πρβλ. Λουκ. 21,20), ως προειδοποίηση για την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και ως προτύπωση των εσχάτων.
  Η Ανάσταση των Νεκρών (Δαν. 12): Μία από τις σαφέστερες προφητείες περί αναστάσεως στην Παλαιά Διαθήκη: «καὶ πολλοὶ τῶν καθευδόντων ἐν γῆς χώματι ἐξεγερθήσονται, οὗτοι εἰς ζωὴν αἰώνιον καὶ οὗτοι εἰς ὀνειδισμὸν καὶ εἰς αἰσχύνην αἰώνιον».
Όλες αυτές οι προφητείες δείχνουν ότι η ιστορία, παρά τις ανθρώπινες μεταβολές, κινείται κάτω από τη θεία καθοδήγηση προς την τελική νίκη του Θεού και την αιώνια ζωή.

Στην εβραϊκή ερμηνευτική παράδοση, ο όρος Μεσσίας (משיח, Mashiach) στις προφητείες του Δανιήλ δεν έχει σχέση με κάποιον Θεάνθρωπο Σωτήρα. Δηλώνει τον χρισμένο βασιλέα ή ιερέα, έναν άνθρωπο που ενεργεί εκ μέρους του Θεού. Στην προφητεία των Εβδομήκοντα Εβδομάδων, οι Εβραίοι ερμηνευτές θεωρούν ότι ο «χρισμένος ηγέτης» (mashiach nagid) είναι ιστορικό πρόσωπο — όπως ο Ζοροβάβελ ή ο αρχιερέας Ονίας — και ότι το χωρίο αφορά την αποκατάσταση της Ιερουσαλήμ μετά την αιχμαλωσία. Σύμφωνα με την εβραϊκή ερμηνευτική, ο Μεσσίας αναμένεται ακόμη ως άνθρωπος, βασιλιάς, απόγονος του Δαυίδ. 
Αντίθετα, η Ορθόδοξη Εκκλησία βλέπει στον Δανιήλ προφητική αναφορά στον Υιό του Θεού, τον Ιησού Χριστό.

Δεν υπάρχουν σχόλια: