Σ κ ῦ λ α Βαβυλὼν τῆς Βασιλίδος Σιών

«...βασιλεῖς σὺν ἀστέρι ὁδηγῷ...» ~
ΤΟ 586 π.Χ. οι Βαβυλώνιοι κατέκτησαν τους Εβραίους, λεηλάτησαν τη χώρα τους, έκαψαν τον Ναό του Σολομώντα και οδήγησαν χιλιάδες Εβραίους στην αιχμαλωσία, παίρνοντας μαζί και αμέτρητα λάφυρα (γεγονός που σημάδεψε ανεξίτηλα την ιστορική τους μνήμη μέχρι και σήμερα).
🙠
Αλλά ο υμνογράφος των Χριστουγέννων βλέπει την ιστορία αυτή με ιδιαίτερο τρόπο. Μπορεί η Βαβυλώνα τότε να πήρε από τη Βασίλισσα Σιών λάφυρα («σκῦλα»), τώρα όμως που γεννιέται ο Χριστός, φέρνει πίσω στη Σιών από τη Βαβυλώνα θησαυρούς: τα δώρα των Μάγων. Τότε τα «σκῦλα» πάρθηκαν με πόλεμο («δορύκτητον ὄλβον»), τώρα οι θησαυροί πέμπονται με ειρήνη. Τότε τα λάφυρα έσερναν αλυσοδεμένοι αιχμάλωτοι, τώρα τα φέρνουν βασιλιάδες -έχοντας μάλιστα για οδηγό τους.... ένα αστέρι.
🙠
Το τροπάριο προέρχεται από τον κανόνα των Χριστουγέννων του Κοσμά του Μελωδού (η΄ ωδή). Ποίηση, με θαυμαστή πυκνότητα λόγου και συμμετρία σχημάτων.
______
 «Σ κ ῦ λ α Βαβυλὼν τῆς Βασιλίδος Σιών
καὶ δορύκτητον ὄλβον ἐδέξατο·
θ η σ α υ ρ ο ὺ ς Χριστὸς ἐν Σιὼν δὲ ταύτης
καὶ βασιλεῖς σὺν ἀστέρι ὁδηγῷ,
ἀστροπολοῦντας ἕλκει·
διὸ ἀνυμνοῦντες ἀναμέλψωμεν·
"Εὐλογείτω ἡ κτίσις πᾶσα τὸν Κύριον,
καὶ ὑπερυψούτω, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας" ».

Μια ενδιαφέρουσα και γλαφυρή αναφορά υπάρχει στο διήγημα «Στον Χριστό στο κάστρο» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
 Ἀλλά τό κυριώτερον θῦμα τοῦ παπα-Φραγκούλη ἦτον ὁ Ἀλεξανδρής ὁ ψάλτης. Ἔξαφνα τόν ἠρώτα:
―Καί τί θά πῇ «Σκῦλα Βαβυλών τῆς βασιλίδος Σιών»; ἠρώτα πάλιν ὁ παπάς.
―Νά, σκύλα Βαβυλών, ἀπήντα ὁ ψάλτης, νομίζων ὅτι περί σκύλας πράγματι ἐπρόκειτο.
Κέντρο Λεξικολογίας - γλώσσα, λέξεις, λεξικά

 εικόνα χειρογράφου (1400 - 1500). Εθνική Βιβλιοθήκη Ολλανδίας.
https://www.europeana.eu/.../BibliographicResource...